Bir devir kapandı, bir devir açıldı! İstanbul’un fethinin 570. yıl dönümü
Bir devir kapandı, bir devir açıldı, Hz. İstanbul’un fethinin 570. yıl dönümü, Peygamber müjdesi, Osman Gazi’nin vasiyeti, Akşemseddin’in duası…
Hz. Muhammed (sav) “İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden asker ne güzel askerdir.”Sözleri, övülmek isteyen Müslüman devletlerin İstanbul’u kuşatmasına yol açtı.
Henüz 21 yaşında olan Sultan II. Mehmet komutasında 29 Mayıs 1453’te 54 gün süren bir kuşatma sonucu gerçekleşen fetih ile 1500 yıllık Doğu Roma İmparatorluğu yıkılmış, Orta Çağ sona ermiş ve Yeni Çağ başlamıştır. Yani bir devir kapandı, yeni bir devir açıldı…
Sultan II. Mehmet’in İstanbul’un fethini planlaması ve gerçekleştirmesinden sonraki hedefleri, onun evrensel bir ebedî devlet anlayışı peşinde olduğunu göstermiştir.
İstanbul’un fethi hazırlıkları, kuşatma sırasında içeride ve dışarıda yapılan çabalar ve fetih sonrası durum, ilk saltanatı başarısız sayılan Sultan II. Mehmet’i “Fatih” ve dünya imparatoru yapmıştır.
Aklında İstanbul’u fethetme fikri şehzadeliği döneminde olan II. Mehmet, bu amacını gerçekleştirmek için hazırlıklara başlamış ve birinci saltanat döneminin kötü izlerini silmek için çalışmıştır.
Karaman Seferi’nden sonra Sultan II. Mehmet’in verdiği emirle İstanbul’un fethi için gerekli hazırlıklar Edirne’de başlatıldı.
Eddirne’de büyük toplar döküldü
Zağanos Paşa, Anadolu Hisarı’nı dışarıdan destek görmemesi için 1452 yılı başlarında tahkim etti ve Ağustos ayında Rumeli Hisarı’nı tamamladı. Böylece Bizans’ın Karadeniz ile teması kesilmiş ve İstanbul’a askeri yardım yapılması engellenmiştir.
Osmanlı Devleti’ne hizmet etmeyi teklif eden “Urban” adlı Macar top ustasının yaptığı ilk top Rumeli Hisarı’na yerleştirildi ve bu top sayesinde geçmek isteyen Venedikli Antonio Rizzo komutasındaki gemi Boğaziçi izinsiz olarak batırıldı. Bu topun başarısı, duvarları yıkmak için daha fazla ve daha büyük toplara ihtiyaç olduğunu gösterdi. Bu nedenle Edirne’de büyük bir bilya döküm işi başlatıldı.
Edirne’de az önce atılan büyük topun çapı 62,8 santimetreydi ve her biri 600 kilogram ağırlığındaki taş topları fırlatabiliyordu. 64 günlük zorlu yürüyüşün ardından İstanbul önlerine büyük toplar geldi. Rumeli ordusunun büyük bir kısmı, büyük topların hareketinden yaklaşık 2 ay sonra Edirne’den yola çıktı ve 10 gün sonra İstanbul’a ulaştı.
Kalenin tamamlanması savaş nedeni olmuş ve inşası sırasında Bizans ve Osmanlı birlikleri arasında küçük çaplı çatışmalar yaşanmıştır. Daha sonra Bizans İmparatoru 11. Konstantin’den şehri teslim etmesini talep eden II. Mehmet, resmen savaş ilan etti.
Devlette kuşatmaya karşı çıkanlar oldu.
İstanbul’un fethi iç siyasetteki dengeleri de değiştirecekti. Devlette çok etkili olan Çandarlı Halil Paşa’nın başkanlığındaki bölükler, kuşatmanın başarısızlıkla sonuçlanmasının saltanat için büyük bir şok olacağını düşündüler.
Özellikle hudut beylerinden bazıları, İstanbul’un fethedilmesi ve devlet merkezinin buraya taşınması durumunda Edirne’deki gaz ve baskın faaliyetlerinin sona ereceğinden ve Osmanlı Devleti’nin başkentinin Osmanlı Devleti ile çevrili olması nedeniyle denizciliğe kayacağından endişe duyduklarını dile getirdiler. su.
Böyle bir ortamda 18 Nisan’da ilk büyük genel taarruz gerçekleştirildi. Büyük çaplı taarruzun başarısızlıkla sonuçlanması Osmanlı kampındaki atmosferi de olumsuz etkiledi.
Ayrıca 20 Nisan’da üç Ceneviz ve bir Bizans gemisinin rüzgarın da yardımıyla Haliç önündeki Osmanlı ablukasını kırarak şehrin savunucularına yardım ulaştırması da cepheye büyük bir koz verdi. bu kuşatmanın kaldırılmasını destekledi.
Bu güçlü günlerde padişahın yanında olan Akşemseddin, o dönemden günümüze kalan tek belge olan mektubunda 2. Mehmet’i desteklemiş ve kuşatmanın devam etmesi gerektiğini belirtmiştir.
Gemilerin karadan infaz edilmesi planı devreye alındı.
Ordudaki sindirmeyi ortadan kaldırmak için önceden hazırlanan plan devreye girdi. Beşiktaş ile Kabataş arasındaki küçük koydan Kasımpaşa’ya kadar uzanan vadide bir süredir hazırlanan özel bir yolla yaklaşık 70 gemi Haliç’e indirildi.
Bu atılım, Urban’ın döktüğü devasa topun etkisine benzer şekilde, şehrin savunucuları ve içerideki insanlar üzerinde büyük bir psikolojik etki yarattı.
22 Nisan sabahı Osmanlı gemilerinin Haliç’e yanaşması, şehre yardıma gelen Ceneviz gemilerinin yarattığı iyimser havayı bozmuş ve Bizans halkını büyük bir umutsuzluğa sürüklemiştir.
28 Nisan’da Osmanlı teknelerini yakmak amacıyla başlattığı saldırıda başarısız olan Venedikli Amiral Giocomo Coco, gemisiyle birlikte Haliç’in sularına gömüldü.
6 Mayıs’ta Osmanlı ordusu, Topkapı ve Edirnekapı’nın ortasındaki topçu ateşi ile zayıflatılan surları asıl amaç olarak seçti.
(Osmanlı’nın kuşatmada kullandığı toplar)
Kuşatmayı önlemek için saçma sapan haberler yapıldı
Bu sırada Osmanlı kampına gelen Macar elçisi, kuşatmanın kalkmaması halinde bir Haçlı ordusunun yola çıkacağı tehdidinde bulundu. Bizanslılar da Osmanlı ordusuna gizlice asker göndererek, büyük bir yardım gücünün gerçekten de Balkanlar’a hareket halinde olduğu haberini yayarak kafa karışıklığı yaratmaya çalıştılar.
Yaklaşık 50 gün süren kuşatma nedeniyle Osmanlı ordusunun ortasındaki huzursuzluk doruk noktasına ulaştı. Bu durumu kullanan Çandarlı Halil Paşa ve yandaşları, yeni bir harp meclisinin toplanmasını talep ettiler. Kuşatmanın kaldırılmasını isteyenler ile nihai bir genel taarruzda ısrar edenler arasında tartışmalar çıktı.
Son olarak, bir kez daha II. Mehmet’in desteğini alan Zağanos Paşa, son taarruz gününü belirlemekle görevlendirildi. Her şey 29 Mayıs’ta yapılması kararlaştırılan son saldırıyla bağlantılıydı.
Askerlerin savaş azmini artırmak için şehrin İslam hukukuna göre üç gün boyunca yağmalanabileceği açıklandı.
Öte yandan surları ziyaret ederek askerleri motive etmeye çalışan 11. Konstantin, kentte birbiri ardına dini ayinler düzenleyerek moralleri yüksek tutmaya çalıştı. Ayrıca savunmadan kaçanlar için sert tedbirler devreye girdi.
Gün doğarken üç dalga halinde büyük saldırı
İstanbul kuşatmasının sembol isimlerinden Giovanni Guistiniabi-Lungo, Osmanlı’nın gün doğumunda başlayan büyük taarruzunun üç dalgasında ağır yaralanmış ve savunma hattı tamamen çökmüştür.
Topkapı surları ve burada bulunan yüksek kule, ağır top ateşi ve başarılı kanalizasyon çalışmaları sonucunda yıkıldı ve kulenin altına yerleştirilen barut varilleri ateşe verildi. 11. Konstantin, beraberindeki askerlerle birlikte Yedikule civarında askerler tarafından işkence edilerek öldürüldü.
Artık “Fatih” unvanını almaya hak kazanan II. Mehmet, öğle saatlerinde muzaffer bir komutan olarak şehre girdi ve olup bitene bakmak için Ayasofya’nın kubbesine çıktı. Daha sonra ikinci gün yağmayı durdurdu.
Daha sonra şehir halkının can ve mal güvenliğini sağlayan II. Mehmet, başkent yapacağı şehrin daha fazla zarar görmemesine özel bir özen göstermiştir.
Orta Çağ’ın en güçlü kara ve deniz kaleleri, Fatih Sultan Mehmed’in kuşatma teknikleri, ateşli silahları ve örgütlü askeri gücü karşısında bozguna uğratılmıştır. İstanbul’un fethi ile 1058 yıllık Bizans İmparatorluğu sona ermiş, Ortaçağ sona ermiş ve Yeni Çağ başlamıştır. İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu’nun yeni başkenti oldu.
Haçlılar tarafından yıkılan İstanbul ayağa kalktı
İstanbul’u aldıktan sonra reformlar yapan Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı Devleti’nin klasik çağını başlatmıştır.
Fetih ile hem İslam hem de Hristiyan aleminde büyük bir itibar kazanan Fatih, 1204 yılındaki 4.
İlerleyen bölümlerde İstanbul, Fatih’in bıraktığı mirasla eski günlerini geride bırakarak dünyanın en nadide şehirlerinden biri haline gelmiştir.
